Każdego roku, 7 kwietnia, w rocznicę utworzenia Światowej Organizacji Zdrowia, obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia. Tegoroczne hasło obchodów brzmi „Nasza planeta, nasze zdrowie”. Czy dbanie o środowisko naturalne może mieć rzeczywisty wpływ na zdrowie? Co więcej – czy dbanie o własne zdrowie może mieć pozytywny wpływ na naszą planetę? Odpowiedź brzmi: tak.
Zaprzestanie używania wyrobów tytoniowych ma oczywisty, pozytywny wpływ na nasze zdrowie, ale również na środowisko naturalne. Jak to możliwe? Produkcja wyrobów tytoniowych stanowi znaczące obciążenie dla środowiska naturalnego. Począwszy od przekształcania terenów pod uprawy, używania nawozów, pestycydów (chemicznych środków służących do ochrony upraw przed szkodnikami), poprzez łańcuch transportu i dystrybucji, a kończąc na wyrzucaniu odpadów związanych z tymi wyrobami wprost do środowiska [1]. Każdego roku do produkcji tytoniu zużywa się około 22 000 miliardów litrów wody. Szacuje się, że produkcja papierosów przyczynia się także do produkcji ok. 84 mln ton dwutlenku węgla (CO2) rocznie [2].
Niedopałki papierosów i inne resztki pochodzące z wyrobów tytoniowych są najczęstszymi zbieranymi odpadami podczas sprzątania miast i plaż na całym świecie. Aż 2/3 wszystkich wypalanych papierosów jest wyrzucanych wprost do środowiska (liczone są one w bilionach sztuk). Zjadanie niedopałków papierosów przez małe dzieci i zwierzęta jest poważnym zagrożeniem dla ich zdrowia, a nawet życia. Dla małych dzieci dawka wynosząca 1–2 mg nikotyny może być toksyczna, powodując nudności i wymioty oraz bardziej rozległe objawy neurologiczne przy większej dawce. Filtr, będący częścią papierosa, nie jest biodegradowalny, czyli nie ulega samoistnie procesom rozkładu i zalega w środowisku (w Stanach Zjednoczonych 99% sprzedawanych papierosów ma filtr). Przeprowadzane przez naukowców badania udowadniają, że w niedopałkach znajdują się wszystkie toksyczne substancje obecne w papierosie, które następnie wypłukiwane są przez wodę, szkodząc organizmom żywym [3].
Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (ang. International Agency for Research on Cancer) wskazała, że zanieczyszczenie powietrza – także to, które występuje wewnątrz naszych domów i powodowane jest m.in. przez dym tytoniowy – jest najważniejszym środowiskowym czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe. Co więcej, tylko w 2017 roku, zanieczyszczenie powietrza (wewnątrz naszych domów i na zewnątrz) przyczyniło się na świecie do ponad 350 tys. zgonów na raka płuca [4].
Rzucając palenie, zmniejszamy popyt na wyroby tytoniowe, chronimy własne zdrowie, ale także dbamy o środowisko naturalne. Jeśli chcesz rzucić palenie, ale potrzebujesz wsparcia, zadzwoń do prowadzonej przez Narodowy Instytut Onkologii w Warszawie Ogólnopolskiej Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym, gdzie uzyskasz profesjonalną pomoc. Linia czynna jest od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00-21.00 oraz w soboty w godzinach 9.00 – 15.00, tel. 801 108 108 lub 22 211 80 15. Dodatkowo, możesz skontaktować się z poradnią poprzez formularz na stronie www.jakrzucicpalenie.pl.
dr n. o zdr. Paweł Koczkodaj
Specjalista zdrowia publicznego, edukator zdrowotny
Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie
Państwowy Instytut Badawczy
Źródła:
[1] – World Health Organization – Tobacco and its environmental impact: an overview – http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/255574/9789241512497-eng.pdf
[2] – Aminian E, Jacot Sadowski I, Cornuz J. Impact environnemental du tabagisme [Environmental impact of tobacco]. Rev Med Suisse. 2019 Oct 30;15(669):1974-1978. French. PMID: 31663697.
[3] – Novotny TE, Hardin SN, Hovda LR, Novotny DJ, McLean MK, Khan S. Tobacco and cigarette butt consumption in humans and animals. Tob Control. 2011;20 Suppl
[4] – Wild CP, Weiderpass E, Stewart BW, editors (2020). World Cancer Report: Cancer Research for Cancer Prevention. Lyon, France: International Agency for Research on Cancer. Available from: http://publications.iarc.fr/586.
