Czym są nowotwory złośliwe skóry? Co to jest czerniak?
Nowotwory skóry to najczęstsze nowotwory u osób o jasnym kolorze
skóry i stanowią około 30% wszystkich wykrywanych nowotworów
złośliwych. Mogą występować na całej powierzchni skóry, jednak
najczęściej pojawiają się na odsłoniętych częściach ciała. Większość
z nich można w pełni wyleczyć za pomocą prostego zabiegu
chirurgicznego.
Czerniak jest jednym z najczęściej spotykanych nowotworów złośliwych skóry. Jest najbardziej agresywny spośród wszystkich nowotworów skóry, diagnozowany również u młodych ludzi. Charakteryzuje się agresywnym wzrostem oraz możliwością tworzenia przerzutów, które są trudne w leczeniu. Tymczasem usunięcie czerniaka, kiedy choroba nie jest jeszcze zaawansowana pozwala na wyleczenie ponad 90% chorych. Dlatego tak ważne jest szybkie i prawidłowe rozpoznanie nowotworu!
Czy jestem w grupie podwyższonego ryzyka?
Ryzyko zachorowania na czerniaka i inne nowotwory złośliwe skóry wzrasta jeżeli:
- posiadasz jasną karnację, rude lub blond włosy, niebieskie oczy, liczne piegi,
- masz dużą liczbę znamion barwnikowych i znamion w miejscach drażnienia,
- doznałeś oparzeń słonecznych, szczególnie w dzieciństwie,
- słabo tolerujesz słońce, opalasz się z dużym trudem lub w ogóle,
- przebywasz w pełnym słońcu powyżej godziny dziennie,
- w rodzinie występowały przypadki czerniaka lub inne nowotwory skóry,
- korzystasz z solarium.
Na co muszę zwracać uwagę?
Nowotwory skóry można łatwo zdiagnozować samemu, jeśli obserwuje się swoją skórę. Zawsze kiedy widzisz nowe znamiona, narośla, przebarwienia lub zmiany w już istniejących pieprzykach jest to sygnał, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.
Szczególnie zwróć uwagę na cechy charakterystyczne czerniaka – zapamiętując ABCDE czerniaka:
A – asymetria np. znamię „wylewające się” na jedną stronę
B – brzegi poszarpane, nierównomierne, posiadające zgrubienia
C – czerwony, czarny, niejednolity kolor
D – duży rozmiar, wielkość zmiany powyżej 6 mm
E – ewolucja, czyli postępujące zmiany w znamieniu
- Profilaktyka raka skóry:
- Raz w miesiącu oglądaj swoją skórę – sprawdź, czy Twoje znamiona nie zmieniają się lub czy nie pojawiły się nowe.
- Jak zauważysz, że coś podejrzanego dzieje się z Twoim znamieniem, udaj się do chirurga-onkologa lub dermatologa.
- Jeśli chcesz się opalać, rób to z głową – pamiętaj o stosowaniu filtrów UV, noszeniu czapki i okularów przeciwsłonecznych.
- Unikaj słońca od 11.00 do 16.00.
- Nie opalaj się w solarium.
- Przynajmniej raz w roku odwiedzaj dermatologa lub chirurga-onkologa.
Czerniak oraz inne nowotwory skóry we wczesnym stadium są łatwe do wyleczenia poprzez proste chirurgiczne wycięcie zmiany
wraz z szerokim marginesem okolicznej tkanki.
Często dokonuje się także biopsji węzłów chłonnych położonych najbliżej nowotworu, a jeśli choroba jest zaawansowana włącza się także inne formy leczenia, np. immunoterapię, terapię celowaną czy radioterapię.
Statystyki
- W Polsce co roku rejestruje się kilka tysięcy przypadków nowych zachorowań na nowotwory złośliwe skóry, w tym około 3500 zachorowań na czerniaki.
- Czerniak stanowi tylko 6% wszystkich nowotworów skóry, ale jest odpowiedzialny za śmierć aż 80% chorych, którzy umierają z powodu nowotworu złośliwego skóry.
- Liczba zachorowań na czerniaka w Polsce podwaja się co 10 lat.
Materiały do pobrania
Zachęcamy do zapoznania się z broszurą dotyczącą czerniaka.
