Profilaktyka raka szyjki macicy

Choroby nowotworowe są jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w Polsce. Liczba nowotworów ciągle rośnie, a prognozy epidemiologiczne wskazują, że w ciągu najbliższych dziesięciu lat liczba pacjentów onkologicznych zwiększy się o 28%. W Polsce każdego roku odnotowuje się około 3 tysiące zachorowań na raka szyjki macicy. Kto znajduje się w grupie ryzyka i jak wygląda profilaktyka?

Zapobiegaj…

Profilaktyka pierwotna nowotworów złośliwych ma na celu ograniczenie lub eliminację czynników ryzyka chorób nowotworowych. Zmniejszenie ekspozycji na czynniki wywołujące raka powinno skutkować spadkiem zachorowalności na nowotwory. Czynnikami ryzyka w przypadku nowotworu szyjki macicy są: przewlekłe zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), wczesne rozpoczęcie współżycia płciowego, wielu partnerów seksualnych, wiele porodów oraz wieloletnie palenie papierosów. Istotny jest także zdrowy tryb życia, czyli odpowiednia dieta i aktywność fizyczna. Posiłki powinny być pełnowartościowe i nieprzetworzone. Wybierając produkty ze sklepowych półek, warto postawić na te z najkrótszych składem i najmniejszą ilością cukru. Aby cieszyć się długowiecznością, należy też rzucić palenie i ograniczyć spożywanie alkoholu. Szkodliwe działanie dymu tytoniowego nie wpływa tylko na układ oddechowy. Toksyczne substancje wchłonięte do krwiobiegu rozprowadzane są po całym organizmie i wywierają szkodliwy wpływ na wszystkie jego funkcje. Rozstanie się z nałogiem nie jest proste, ale nie jest też niemożliwe! Warto skorzystać z darmowego wsparcia, m.in. strony jakrzucicpalenie.pl oraz Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym (tel. 801 108 108). Podobnie jest z alkoholem. Jeśli mamy poczucie, że utraciliśmy kontrolę nad ilością spożywanego alkoholu, częstotliwością jego używania, niemożnością zakończenia picia po jego rozpoczęciu czy też utraty kontroli po spożyciu napojów alkoholowych, jest to sygnał, aby skorzystać z porady specjalisty np.: telefon zaufania 801 889 880 dla osób cierpiących z powodu uzależnień.

W przeciwieństwie do raka jajnika czy raka piersi, rak szyjki macicy nie ma uwarunkowań genetycznych. Podczas rozwoju choroby mogą pojawić się plamienia między miesiączkami, obfite upławy czy ból w okolicy podbrzusza, jednak w większości przypadków początek choroby jest bezobjawowy. Dlatego tak istotną rolę odgrywa tu profilaktyka.

I badaj się!

Odpowiednio wcześnie wykryty nowotwór szyjki macicy jest niemalże w stu procentach wyleczalny. Badanie diagnozujące raka nazywa się cytologią i jest w stanie wykryć zmiany jeszcze w momencie

powstania stanów przedrakowych – wtedy, kiedy nie ma żadnych objawów. Polega na pobraniu przez lekarza niewielkiej ilości komórek z powierzchni szyjki macicy i z kanału szyjki. Całość trwa kilka sekund, a samo pobranie jest bezbolesne. Do pobrania rozmazu cytologicznego wykonywanego przez lekarza ginekologa lub położną wykorzystuje się sprzęt jednorazowego użytku, tj. wziernik ginekologiczny i szczoteczkę cytologiczną.

Ryzyko zachorowania na nowotwór szyjki macicy przed 25 rokiem życia jest bardzo małe, dlatego program badań przesiewowych oferuje bezpłatną cytologię kobietom w wieku od 25 do 59 lat. Badanie można wykonać raz na 3 lata. Najczęściej lekarze ginekolodzy sami oferują je pacjentkom, jednak możemy też same poprosić o jego wykonanie.

Cytologia jest bezbolesna i trwa kilka sekund, ale należy się do niej odpowiednio przygotować.

– Badanie nie może zostać wykonane w czasie krwawienia miesiączkowego. Najlepiej zgłosić się nie wcześniej niż cztery dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż cztery dni przed rozpoczęciem kolejnego cyklu.

– Co najmniej cztery dni przed pobraniem wymazu nie należy stosować żadnych leków dopochwowych.

– Od ostatniego badania ginekologicznego / USG przezpochwowego powinien upłynąć co najmniej jeden dzień.

Można z pewnością stwierdzić, że cytologia to krótkie badanie i długie, zdrowe życie! A jeśli boisz się badania, odczuwasz lęk lub jak zwykliśmy mawiać, masz złe przeczucia, zawsze możesz porozmawiać z lekarzem, a nawet skorzystać z pomocy psychologa lub terapeuty, żeby uzyskać wsparcie i pomoc – czasem strach ma tylko wielkie oczy!