18 listopada 2021 r.
W każdy trzeci czwartek listopada obchodzony jest Światowy Dzień Rzucania Palenia. Dzień ten ma już ponad 30-letnią tradycję. Pomysł zrodził się w USA w Californii, gdzie w 1974 roku zachęcono palaczy do odstawienia papierosów przynajmniej na jeden dzień i przekazania zaoszczędzonych w ten sposób pieniędzy, na cele charytatywne. Dwa lata później, za namową Amerykańskiego Towarzystwa Onkologicznego, prawie milion Amerykanów rzuciło palenie na jeden dzień.
Co to jest Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc?
Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc – POChP to schorzenie układu oddechowego, które dotyczy bardzo wielu osób i należy do głównych przyczyn przewlekłej chorobowości i umieralności na świecie. W Polsce choruje na nią ponad 2 miliony osób, niestety duża część z nich żyje z chorobą bez postawionej diagnozy, a tym samym bez leczenia. Choroba ta polega na zwężeniu oskrzeli, co powoduje ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe i trudności w oddychaniu.
Kiedy warto udać się do lekarza?
Pierwsze symptomy, które powinny zaniepokoić to: zadyszka towarzysząca wysiłkowi, świszczący oddech, duszności, poranne (i nie tylko) napady kaszlu. Szczególnie jeśli jest się w grupie ryzyka. tzn. pali papierosy, mieszka w miejscu o szczególnie dużym zanieczyszczeniu powietrza lub jest się narażonym na wdychanie pyłów przemysłowych. Podstawowym badaniem, które wykrywa POChP jest spirometria. Jest to bezbolesne, nieinwazyjne badanie pozwalające określić czy nasze płuca starzeją się szybciej niż wskazuje na to ich wiek biologiczny.
Palenie szkodzi zdrowiu i przyczynia się do zwiększenia ryzyka zachorowania na nowotwór płuc. W przypadku tej choroby nie warto czekać na pierwsze objawy! Warto pamiętać, że rzucenie palenia i regularne badania to najlepsza profilaktyka raka płuc. Tutaj dowiesz się więcej o nowotworze płuca.
Jakie są przyczyny powstawania przewlekłej obturacji płuc?
90% wszystkich przypadków przewlekłej obturacyjnej choroby płuc powodowane jest przez wdychanie aktywne lub bierne składników dymu tytoniowego. Palenie papierosów nie tylko wywołuje chorobę, ale także bardzo utrudnia jej skuteczne leczenie.
Jak rzucić palenie? Zrób to w 3 krokach.
Najważniejsza informacja jest taka, że można zapobiegać przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc! Aby uchronić się przed POChP lub znacząco zmniejszyć jej ryzyko, a także w przypadku kiedy jest już zdiagnozowana, poprawić jej leczenie należy bezwzględnie zaprzestać palenia papierosów.
Rzucenie palenia nie jest łatwe. Nie musisz zrobić tego w jeden dzień. Ale niech ten dzień będzie pierwszym. Ważna jest decyzja. I dobry plan. Jak zatem przygotować dobry plan i rzucić palenie w 3 krokach przeczytasz poniżej.
Krok 1. Motywacja
Motywacja jest warunkiem koniecznym, aby odnieść sukces i warto pamiętać, że budowanie motywacji oraz jej utrzymanie jest procesem, na który mamy wpływ. Motywacja nie jest stanem niezmiennym – albo się ja ma albo nie. Jest jak mięsień, który należy budować i trenować.
Jest wiele powodów aby rzucić palenie, ale tylko Ty wiesz dlaczego ważne to jest właśnie dla Ciebie. Spróbuj wyobrazić sobie siebie za kilka lat kiedy jesteś już wolny od uzależnienia. Jak wygląda Twoje życie? W jaki sposób się zmieniło? Czego jest więcej, a czego mniej? Co dzięki temu, że nie palisz robisz inaczej, co Ci się udaje? Zapisz wszystkie miłe rzeczy, których spodziewasz się doświadczyć jak już będziesz wolny od nałogu. Trzymaj ten spis zawsze pod ręką. Skup się na pozytywnych aspektach – niech droga ku wolności od uzależnienia będzie radosna i pełna nadziei na to, co czeka na jej końcu.
Warto też zastanowić się co utrudnia Ci podjęcie decyzji i wpływa negatywnie na proces budowania motywacji. Najczęściej są to przekonania dotyczące swoich możliwości, siły woli, roli jaką palenie spełnia w Twoim życiu, straty której doświadczysz jak rzucisz palenie etc. Porozmawiaj o tych przekonaniach z kimś bliskim, z kimś kto Ci będzie kibicował na drodze do zdrowia, z lekarzem czy terapeutą, byłym palaczem. To pomaga. Zastanów się też, które z tych przekonań to twarde fakty, a które to tylko przekonania fałszujące rzeczywistość i oddalające Cię od podjęcia decyzji.
Krok 2 Zadbaj o wparcie
Uzależnienie od nikotyny jest chorobą, a więc jak w przypadku wszystkich chorób, możesz sięgnąć po pomoc leków, a także specjalistów. Możesz wybierać spośród leków dostępnych w aptece bez recepty od lekarza. Są to: terapeutyczna nikotyna w postaci gum, plastrów, pastylek, sprayu oraz cytyzyna w postaci tabletek. Możesz również zwrócić się do lekarza i otrzymać receptę na bupropion lub wareniklinę. Warto przedyskutować dostępne opcje z lekarzem pierwszego kontaktu lub terapeutami z Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym (tel. 801 108 108 lub 22 211 80 15, pon.-pt. 9.00-21.00, sob. 9.00-15.00). Możesz też zajrzeć na stronę www.jakrzucicpalenie.pl – znajdziesz tam rzetelne informacje na temat każdego z leków.
Krok 3 Nie zrażaj się
Pamiętaj, że uzależnienie od nikotyny to choroba przewlekła i nawracająca, a to oznacza, że nawroty do palenia są częścią procesu zdrowienia. Nawet jeśli zdarzy Ci się „wpadka” i zapalisz papierosa, nie traktuj tego jako porażki, tylko etap na drodze do zdrowia. W takiej sytuacji staraj się nie sięgać po kolejnego papierosa lub rozpocznij ponownie proces rzucania. Najlepiej jak najszybciej.
A co to oznacza, że uzależnienie od nikotyny jest chorobą przewlekłą? To znaczy, że najprawdopodobniej nigdy nie będziesz wolny od uzależnienia i nawet po wielu latach abstynencji sięgnięcie po papierosa może sprawić, że wpadniesz na nowo w szpony nałogu. Nie próbuj zatem się sprawdzać i próbować „palić w sposób kontrolowany, od czasu do czasu”.
Powodzenia!
mgr Magdalena Cedzyńska
Psycholog, psychoterapeuta
Kierownik Poradni Pomocy Palącym
Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie
Państwowy Instytut Badawczy
Chcesz dowiedzieć się, na czym polega profilaktyka raka płuca? Kliknij tutaj!
