Czy choroby nowotworowej można uniknąć? Choć nie sposób przewidzieć, kto zachoruje na raka, to należy mieć na uwadze czynniki, które zwiększają ryzyko. Substancje rakotwórcze, nadmierna ekspozycja na słońce czy nieprawidłowy styl odżywiania mogą przyczynić się do większej podatności na chorobę.
Jak dowodzą wieloletnie prace naukowców, nawet połowie zachorowań na nowotwory w Europie można byłoby uniknąć. Wystarczy zadbać o odpowiedni styl życia i przestrzegać kilku prostych zasad Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem, aby ograniczyć ryzyko zachorowania na raka. Poznaj 12 sposobów na zdrowie i wprowadź je już dziś. Znajdziesz je poniżej.
- Nie pal
Palenie tytoniu to główna przyczyna chorób nowotworowych. Odpowiada aż za 82% przypadków raka płuca. Palacze są 20-krotnie bardziej narażeni na ryzyko zachorowania na tę chorobę. Pamiętaj, że nigdy nie jest za późno na rzucenie palenia – w każdym wieku przynosi korzyści zdrowotne.
Chcesz rzucić palenie? Potrzebujesz wsparcia?
Zadzwoń do Telefonicznej Poradni Pomocy Palącym – 801 108 108, 22 211 80 15.
Dowiedz się więcej na stronie www.jakrzucicpalenie.pl.
- Stwórz w domu środowisko wolne od dymu tytoniowego
Dym tytoniowy jest szkodliwy dla każdego. Zawiera kilkadziesiąt rakotwórczych związków chemicznych. Nawet tzw. bierne palenie może zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwór. Dopilnuj, by w Twoim domu nikt w żadnych okolicznościach nie był narażony na dym tytoniowy.
- Utrzymuj prawidłową masę ciała.
Jak pokazują badania, ryzyko zachorowania na raka rośnie wraz ze wzrostem ilości tłuszczu w organizmie. Aby zachować prawidłową masę ciała, wybieraj zdrową żywność, bądź aktywny i kontroluj wagę. Za pomocą wskaźnika BMI (Body Mass Index) samodzielnie sprawdzisz, czy Twoja masa ciała jest prawidłowa. Obliczysz go, dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez wzrost do kwadratu (w metrach). Przedział 18,5-24,9 oznacza, że Twoja waga jest prawidłowa.
- Bądź aktywny fizycznie w codziennym życiu.
Odpowiednia dawka ruchu zapobiega nadmiernej masie ciała, a tym samym obniża ryzyko rozwoju choroby nowotworowej, takiej jak m.in. rak jelita grubego, rak piersi, rak błony śluzowej macicy Postaraj się być aktywny fizycznie każdego dnia przynajmniej przez 30-60 minut.
- Przestrzegaj zaleceń prawidłowego sposobu żywienia.
Produkty, które spożywamy, mogą mieć wpływ na ryzyko zachorowania nie tylko ze względu na masę ciała, ale również składniki. Wybieraj jedzenie świadomie. Jedz dużo owoców i warzyw oraz roślin strączkowych. Unikaj przetworzonych słodzonych napojów i przetworzonego mięsa, ogranicz spożycie czerwonego mięsa oraz produktów zawierających duże ilości cukru i soli.
Skorzystaj z przydatnych porad i bezpłatnych konsultacji dietetycznych znajdujących się na stronie ncez.pzh.gov.pl/poradnia/ lub pobierz darmowe plany żywieniowe ze strony diety.nfz.gov.pl.
- Jeśli pijesz alkohol, ogranicz jego spożycie.
Picie nawet małej ilości alkoholu zwiększa ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, gardła, przełyku, krtani, wątroby, jelita grubego i piersi. Im więcej pijesz, tym bardziej jesteś narażony. Alkohol w każdej postaci jest szkodliwy i nie ma znaczenia, czy jest to alkohol wysokoprocentowy, piwo czy wino. Najlepszym rozwiązaniem jest zachowanie abstynencji.
- Unikaj nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV.
Częsta ekspozycja na promieniowanie UV zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwory skóry. Pamiętaj, aby chronić się przed słońcem, stosować kremy z filtrem i nie korzystać z solarium.
- Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy.
Na niektórych stanowiskach kontakt z substancjami chemicznymi to codzienność. Wiele z nich mogą przyczynić się do choroby nowotworowej. Aby jej uniknąć, bezwzględnie przestrzegaj przepisów BHP.
- Dowiedz się, czy w domu jesteś narażony na naturalne promieniowanie spowodowane wysokim stężeniem radonu.
Radon jest radioaktywnym gazem szlachetnym, który występuje w skorupie ziemskiej. Zdarza się, że jego stężenie w pomieszczeniach jest bardzo duże. Można go wykryć tylko za pomocą pomiaru promieniowania. Dowiedz się, czy Twój dom jest wolny od radonu.
- Kobiety powinny pamiętać o tym, że: karmienie piersią zmniejsza u matki ryzyko zachorowania na nowotwory, jeśli możesz, karm swoje dziecko piersią, hormonalna terapia zastępcza zwiększa ryzyko rozwoju niektórych nowotworów – ogranicz jej stosowanie.
Badania naukowe dowodzą, że karmienie piersią zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwór u matek. WHO rekomenduje, by wyłącznie karmić tak dziecko przez okres 6 miesięcy. Ponadto postaraj się ograniczyć stosowanie hormonalnej terapii zastępczej, która może przyczynić się do większej podatności na nowotwór.
- Zadbaj o to, aby twoje dzieci poddano szczepieniom ochronnym przeciwko: wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (dotyczy noworodków), wirusowi brodawczaka ludzkiego – HPV (dotyczy dziewcząt).
Aż za 15–20% nowotworów złośliwych odpowiadają infekcje wirusowe lub bakteryjne. Stosując szczepienia ochronne, możesz uniknąć zachorowania na nie.
- Bierz udział w zorganizowanych programach badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania: raka jelita grubego (zalecenie dotyczy zarówno mężczyzn, jak i kobiet), raka piersi (u kobiet), raka szyjki macicy (u kobiet).
Regularnie uczestnicząc w bezpłatnych badaniach przesiewowych, możesz wcześnie wykryć raka jelita grubego, piersi i szyjki macicy. Niektóre metody diagnostyczne pozwalają na znalezienie pewnych nowotworów jeszcze przed pojawieniem się objawów, a nawet wykrycie zmian przedrakowych.
Chcesz więcej informacji na temat tego, jak chronić się przed rakiem? Kliknij tutaj!
