Nie tylko guz! Nowotwór niejeden ma objaw. Wiedzieć, reagować, leczyć.

Nowotworem, na który kobiety zapadają obecnie najczęściej jest rak piersi. Choć najbardziej znanym i kojarzonym symptomem jest guz, o pojawieniu się choroby świadczyć mogą mniej charakterystyczne objawy. Warto je poznać, by w porę zareagować i jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

Raz w miesiącu o tej samej porze – najlepiej kilka dni po zakończeniu krwawienia menstruacyjnego – każda kobieta, która skończyła już 20 lat powinna wykonać samodzielne badanie piersi. Ten zdrowy nawyk, który zajmuje zaledwie kilka chwil, to najprostszy domowy zabieg profilaktyczny, który nie wymaga żadnych umiejętności, a pozwala zaobserwować lub wyczuć już niewielką zmianę w obrębie gruczołu. Według danych statystycznych aż 80% wszelkich nieprawidłowości w budowie i strukturze piersi wykrywają same kobiety lub ich partnerzy.

Na jakie objawy należy koniecznie zwrócić uwagę? Do jak najszybszej konsultacji z ginekologiem lub lekarzem rodzinnym powinna skłonić zmiana kształtu lub proporcji – piersi to narządy symetryczne, więc obydwie strony ciała można łatwo porównać. Najczęściej występującym objawem są łatwo – wyczuwalne, bezbolesne i twarde guzki, które z czasem się powiększają. To najbardziej powszechne symptomy choroby, ale rak piersi może wysyłać także mniej oczywiste sygnały ostrzegawcze. Warto je poznać, by nie przeoczyć i nie zlekceważyć zmian, które mogą świadczyć o pojawieniu się nowotworu.  W niektórych przypadkach zapowiedzią schorzenia może być powiększenie się sutka lub zaciąganie skóry na nim. Zmianom w obrębie brodawki może towarzyszyć pojawienie się guza lub zgrubienia w okolicy pachy, nad lub pod obojczykiem oraz na szyi. Niekiedy objawem raka może być samo powiększenie pachowych węzłów chłonnych, mimo braku pierwotnego guzka w piersi.

Do wizyty w gabinecie specjalisty skłonić powinna również wydzielina z sutka, która nie pojawiła się na skutek urazu lub ucisku. Substancja wypływająca z brodawki sutkowej może mieć różną konsystencję i postać: mleczną, zastoinową o zielonkawym kolorze (składającą się na przykład ze złuszczającej się tkanki z powierzchni gruczołu po zakończeniu karmienia) lub surowiczą albo krwistą. Większość rodzajów wydzielin nie powinno budzić niepokoju, natomiast w przypadku pojawienia się wycieku krwistego lub surowiczego z domieszką krwi należy pilnie sprawdzić przyczynę. Jednak nie można wpadać w panikę. Ten objaw rzadko bywa objawem raka – dzieje się tak zaledwie w kilku procentach przypadków – ale też nie należy go lekceważyć. Wydzielina może również świadczyć o pojawieniu się łagodnego brodawczaka wewnątrzprzewodowego, zakażeniu, chorobie włóknisto – torbielowatej czy zaburzeniach hormonalnych.

Wśród znacznie rzadziej występujących objawów raka wymienić należy także zmiany pojawiające się na skórze piersi, takie jak obrzęk, rumień czy tzw. skórny wysiew, czyli drobne zgrubienia powstające w okolicy głównego guza. O rozwijającej się chorobie nowotworowej świadczyć może również pojawienie się na piersi poszerzonych żył o nieregularnym kształcie lub zmiana wyglądu skóry piersi, która zaczyna przypominać skórkę pomarańczową. Wymienionym symptomom bardzo rzadko towarzyszy ból czy dyskomfort, dlatego w większości przypadków pacjentki trafiają pod opiekę specjalistów, zbyt późno, kiedy nowotwór jest już w stadium zaawansowanym. Rocznie raka piersi wykrywa się u 18-19 tysięcy Polek, a jedna trzecia pacjentek z tej grupy umiera. A przecież choroba zdiagnozowana w początkowej fazie rozwoju – na przykład w postaci guza, którego średnica nie przekroczyła jeszcze 2 cm – jest niemal w 100% wyleczalna.

Dlatego warto dać sobie szansę na skuteczne leczenie i powrót do zdrowia czujnie obserwując swój organizm i korzystając z bezpłatnej profilaktyki. Każda mieszkanka naszego kraju, która skończyła 50 lat, a nie przekroczyła jeszcze 69 roku życia może raz na dwa lata zgłosić się na bezpłatną mammografię. Ta forma diagnostyki, to aktualnie najskuteczniejsze narzędzie pozwalające wykryć zmiany nowotworowe już w początkowej fazie rozwoju. Lista placówek, które wykonują badania znajduje się na stronie internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia. Na portalu NFZ jest również informacja o rozkładzie jazdy i przystankach mammobusów. O pomoc i rekomendację w tej sprawie można zwrócić się również do lekarza pierwszego kontaktu.

Program badań przesiewowych umożliwiających wczesne wykrycie raka piersi skierowany jest do kobiet w określonej grupie wiekowej, ponieważ z wiekiem rośnie ryzyko zachorowania na ten rodzaj nowotworu.