Dla onkologa, który diagnozuje choroby nowotworowe, a potem koordynuje proces leczenia, powrót do zdrowia pacjenta jest ogromnym powodem do radości i zawodowej satysfakcji. W tym kontekście każda wygrana batalia z rakiem to dla lekarza sukces i zastrzyk motywacji. Ta dziedzina medycyny systematycznie się rozwija, oferując osobom chorym m.in. dostęp do programów profilaktycznych, nowoczesnych urządzeń diagnostycznych i terapeutycznych czy coraz skuteczniejszych metod leczenia. Rozwój polskiej onkologii wspomagają:
Wprowadzenie Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030.
Na mocy ustawy z kwietnia 2019 r., podjęto decyzję o utworzeniu kompleksowego programu walki z rakiem w Polsce. W lutym 2020 r., Rada Ministrów przyjęła uchwałę wprowadzającą przygotowany przez szerokie grono ekspertów program wieloletni pn. Narodowa Strategia Onkologiczna na lata 2020-2030. Najważniejsze cele Strategii to poprawa wykrywalności nowotworów we wczesnym stadium, co znacząco zwiększa szanse na powrót chorych do zdrowia oraz wzrost odsetka osób przeżywających 5 lat od zakończenia terapii onkologicznej. W dokumencie tym określono priorytety w zakresie poprawy profilaktyki, wczesnego wykrywania, diagnostyki i leczenia chorób nowotworowych oraz organizacji systemu opieki zdrowotnej w obszarze onkologii, które przypisano do pięciu głównych obszarów: inwestycje w kadry, inwestycje w edukację, inwestycje w pacjenta, inwestycje w naukę i innowacje, inwestycje w system opieki onkologicznej.
Karta DiLO (Karta diagnostyki i leczenia onkologicznego). Zapewnia szybszy dostęp do badań diagnostycznych i leczenia onkologicznego. Ta forma pomocy przeznaczona jest dla pacjentów w trakcie leczenia i dla tych, u których właśnie zdiagnozowano chorobę nowotworową. Co ważne, te świadczenia medyczne nie są objęte limitami Narodowego Funduszu Zdrowia, więc ośrodki prowadzące terapię otrzymają zwrot kosztów za wszystkie niezbędne procedury diagnostyczne i terapeutyczne.
Karta DiLO wyznacza maksymalne terminy realizacji dla poszczególnych etapów leczenia. Czas od zgłoszenia się pacjenta do specjalisty do rozpoznania nowotworu powinien wynieść maksymalnie 7 tygodni. Chory z kartą DiLO będzie mógł skorzystać z tzw. szybkiej ścieżki onkologicznej, dzięki czemu powinien być szybciej przyjęty i skierowany na badania niż chory, który jej nie posiada. Jeśli pacjent ma kartę DiLO, to w ciągu dwóch tygodni od zgłoszenia się do lekarza, powinno zebrać się konsylium, czyli grupa medyków reprezentujących różne specjalizacje i wspólnie przygotować indywidualny plan leczenia. Każdy pacjent ma prawo uczestniczyć w obradach tego grona, a po opracowaniu indywidualnej terapii korzystać ze wsparcia koordynatora wskazanego przez konsylium.
Breast Cancer Units. Utworzone zostały wyspecjalizowane ośrodki medyczne, które zapewnią pacjentkom i pacjentom z rakiem piersi kompleksową opiekę i indywidualny tryb leczenia. W placówkach objętych tym modelem organizacji diagnostyki i leczenia osobom chorym pomaga interdyscyplinarny zespół ekspertów obejmujący onkologów klinicznych, chirurgów onkologicznych, radioterapeutów, patomorfologów i psychoonkologów, którzy mają do dyspozycji nowoczesne zaplecze diagnostyczne, zabiegowe i rehabilitacyjne. To systemowe rozwiązanie ma zwiększyć szanse pacjentek i pacjentów na pokonanie nowotworu i powrót do zdrowia. Na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia powstają kolejne tego typu ośrodki (tzw. Cancer Unit’s) oferujące kompleksową opiekę m.in.: chorym na nowotwór prostaty czy płuca.
Infrastruktura medyczna na najwyższym poziomie. Pacjenci korzystający z różnych form diagnostyki i terapii onkologicznej mogą korzystać z najnowocześniejszych urządzeń takich jak: akceleratory liniowe, tomografy komputerowe, skanery PET, gamma – kamery czy instrumenty do przeprowadzania rezonansu magnetycznego. Wyposażenie ośrodków medycznych opiekujących się chorymi na nowotwory pozwala oferować wsparcie zgodne ze standardami europejskimi.
Pilotaż sieci onkologicznej. Program wystartował w lutym 2019 roku i początkowo objął województwo dolnośląskie i świętokrzyskie. Po kilku miesiącach został rozszerzony na Podlasie i Pomorze. Dzięki funkcjonowaniu tego innowacyjnego projektu znacznie skrócił się czas oczekiwania na badania diagnostyczne oraz analizę i opis wyniku. To sprawiło, że interdyscyplinarne konsylium zajmujące się konkretnym pacjentem miało dostęp do pełnego pakietu informacji na temat danego przypadku i szybciej mogło przygotować i rozpocząć optymalny plan leczenia uwzględniający wszystkie dostępne na terenie kraju formy terapii. Docelowo sieć onkologiczna ma zostać wprowadzona w całej Polsce. Projekt ustawy zatwierdzającej ten program znajduje się wykazie prac rządu.
Coraz obszerniejsza lista leków refundowanych. W wykazie specjalistycznych farmaceutyków dla pacjentów onkologicznych co roku pojawiają się nowe medykamenty umożliwiające przeprowadzenie nowoczesnych, coraz bardziej skutecznych kuracji. Przykładowo od 2019 roku do refundacji wprowadzono aż 244 nowe cząsteczko – wskazania. Rok 2022 będzie przełomowy pod względem liczby refundacji nowych terapii: do tej pory zatwierdzono bowiem 84 nowe cząsteczko-wskazania (29 dedykowanych wskazaniom onkologicznym oraz 32 mające zastosowanie w chorobach rzadkich). Najwięcej nowych wskazań onkologicznych w 2022 r. obserwujemy w hematoonkologii (14), w nowotworach nerki (5), w nowotworach układu urologicznego (3). Udostępniono również terapie w nowotworach ginekologicznych (2), nowotworach układu pokarmowego (1), nowotworach głowy i szyi (1) oraz nowe wskazanie dla oksaliplatyny w ramach katalogu chemioterapii obejmujące zarówno wskazanie hematologiczne jak i dotyczące układu pokarmowego. Wymienione przykłady to najlepszy dowód na to, że resort zdrowia dokłada wszelkich starań, by oferować pacjentom onkologicznym coraz bardziej nowoczesne, a tym samym skuteczniejsze formy terapii.
